همزمان با روز ملی یوزپلنگ آسیایی (ایرانی)، بازیگر نام‌آشنای کشورمان، هدیه تهرانی یک کمپین زیست محیطی را به همراه جمعی دیگر از هنرمندان به این امید راه‌اندازی کرد که همه ما ایرانی‌ها به نوبه خود تلاش کنیم تا شاید با همت جمعی بتوانیم سایه یک انقراض بزرگ و یک حسرت بزرگ‌تر ملی را از سر یوزهای آسیایی برداریم. کمپین یوز تا ابد بدون‌تردید یکی از بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین کمپین‌های حوزه محیط‌زیست کشور تا به امروز است که توانسته علیرغم انتقادهای غیرمنصفانه، مصمم و استوار مسیر خود را برای بقای تنها بازماندگان یوزهای آسیایی در ایران هموار کند. اما هدف از این کمپین چیست؟ در ادامه شما را بیش‌تر با این کمپین مردمی و مطالبه‌گر آشنا خواهیم کرد.

برای شلوغ نشدن صفحه اصلی به ادامه مطلب رجوع کنید..

هدیه‌ تهرانی و یوزها

هدیه تهرانی، بازیگر نام‌آشنای ایران یکی از دغدغه‌مندان حیات‌وحش ایران است که سال‌هاست تلاش می‌کند تا با نظرسنجی و همگامی کارشناسان شناخته‌شده حیات‌وحش قدمی معقولانه در راه حفاظت از محیط‌زیست ایران بردارد. خانم تهرانی از جمله معدود هنرمندان کشور است که حیات‌وحش را نه‌تنها با احساس بلکه بیش از آن بامنطق دوست دارد و شاید درست به همین دلیل است که جسورانه و به عنوان یک شخصیت حقیقی کمپینی را راه‌اندازی و مدیریت می‌کند که در آن جز اعتبار اجتماعی‌ این هنرمند و علاقه‌اش چیز دیگری نمی‌توان سراغ گرفت. کمپین یوز تا ابد با هدف تامین مبلغ۸۰۰ میلیون تومان راه‌اندازی شد و نخستین گام‌هایش به اندازه‌ای استوار بود که توانست بسیاری از مدعیان حفاظت از یوز را در ایران غافلگیر کند. اما این مبلغ قرار است که چگونه و چطور صرف شود؟

توران یوزخیز

هدیه تهرانی در پارک ملی توران

ذخیره‌گاه زیستکره توران متشکل از پارک ملی، پناهگاه حیات‌وحش و منطقه حفاظت‌شده توران دومین منطقه وسیع تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست واقع در استان سمنان است که در برهه کنونی از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین زیستگاه‌های زادآور یوز در ایران یاد می‌شود. مجموعه خارتوران (توران) واقع در ضلع جنوبی جاده تهران-مشهد، حدفاصل خروجی جاده بیارجمند تا صدرآباد، هم‌اکنون با یک بحران جدی دست به گریبان است: حضور دام و سگ‌های گله که توانسته‌اند بقای گروه مهمی از یوزهای آسیایی که کل جمعیت آن‌ها در دنیا کم‌تر از ۵۰ فرد تخمین زده شده است را با تهدیدی جدی مواجه سازند. دامداری سنتی در پارک ملی توران با بهره‌برداری از مراتع ارتباط مستقیم دارد. کمپین یوز تا ابد درصدد است تا در گام نخست با تامین مبلغ ۸۰۰ میلیون تومان که هم‌اکنون (چهارشنبه مورخ ۱۲ مهرماه) ۵۶۶.۴۲۷.۱۵۴ میلیون تومان آن تامین اعتبار شده است، به جمعی از دامدار‌ان این منطقه کمک کند تا آغل‌هایشان را به جایی خارج از منطقه پارک ملی توران انتقال دهند. بر این اساس تاکنون خروج ۸ آغل از منطقه در دستورکار قرار گرفته است.

چرا جابجایی آغل‌ها در توران ضروری است؟

با وجود اینکه منطقه توران از نظر مساحت یکی از وسیع‌ترین مناطق تحت کنترل سازمان حفاظت محیط‌زیست است اما از نظر نیروی انسانی و وسیله نقلیه بسیار در مضیقه است.

یکی از مهم‌ترین مشکلات منطقه، حضور پراکنده آغل‌هاست. هر دامدار منطقه به طور تخمینی ۴ و گاه حتی بیش از ۴ سگ دارد. سگ‌های گله نه‌تنها روزهنگام بلکه حتی شب‌ها نیز آزاد هستند و همین مساله به شدت امنیت یوز‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است. در توران درست همانند سایر زیستگاه‌های کشور موضوع رقابت دام اهلی با علفخواران منطقه که طعمه‌های یوز هستند، به نفع دام‌های اهلی تمام می‌شود و همین امر کاهش جمعیت طعمه‌ها و بالطبع آن در مضیقه قرار گرفتن یوزها را به عنوان گوشتخوار راس هرم غذایی به دنبال خواهد داشت. این رقابت نابرابر، یوزها را به سمت گله‌های دام اهلی سوق می‌دهد و به دلیل عدم آموزش کافی سگ‌های گله در ایران تعارضی بسیار جدی آنهم به شکل ناخواسته رقم خواهد خورد.

تقریبا تمام مجموعه حفاظت‌شده توران دارای اقلیم خشک و در عین حال متاثر از اختلاف ارتفاع است.

بررسی‌ها در منطقه توران حاکی از آن است که اغلب چوپانان این منطقه افغان‌ها هستند و حضورشان در منطقه دائمی نیست و به همین دلیل هم نمی‌توانند آموزش‌های مستمری را از بدو تولد سگ‌ها اعمال کنند. سگ‌های گله باید از بدو تولد آموزش ببینند و جدای از آن با انسان قرابت نزدیک نداشته باشند و بیش از انسان با دام در ارتباط باشند در حالی که هیچ‌کدام از این پیش‌شرط‌ها در توران رعایت نمی‌شود. به عنوان مثال یک چوپان افغان ممکن است که تنها یک سال در منطقه بماند و سال دیگر در منطقه نباشد. شواهد حاکی از آن است که اغلب سگ‌های گله در توران با خمیر تغذیه می‌شوند و از آنجایی که پروتئین و مواد غذایی کافی را دریافت نمی‌کنند، خوی تهاجمی پیدا می کنند و در شرایط مواجهه با یوز به دلایل فوق الذکر، نه‌تنها یوزها را دور نمی‌کنند، بلکه بالعکس به آن‌ها حمله می‌کنند. عوامل مذکور سبب شده است که خروج دام از توران به عنوان یک زیستگاه مهم که یوزها در آن زادآوری می‌کنند، در اولویت باشد.

آیا می‌توان به کمپین یوز تا ابد اطمینان کرد؟

شاید در ذهن شما هم این سوال مطرح باشد که اگر مطمئن بودیم برای یوزها هزینه می‌شود، قطعا کمک می‌کردیم. تلاش کرده‌ایم تا در این راستا بهترین پاسخ‌ها را به شما ارایه دهیم:

۱) برای تضمین این کمپین، اعتبار یک هنرمند شناخته‌شده گرو گذاشته شده است.

۲) حساب شخصی این هنرمند و در عین حال هف‌هشتاد به شکل عمومی، نه‌تنها در رسانه‌ ملی بلکه حتی در فضای مجازی و رسانه‌ها بارها اعلام شده و به همین دلیل هزینه جمع‌آوری شده نمی‌تواند بدون نظارت بازرسی کل کشور هزینه شود.

۳) هدف کمپین کاملا مشخص و تعداد آغل‌های توران نیز در عین حال مشخص است. کمپین یوز تا ابد در اصل یک نوع مطالبه مردمی است و این بدان معناست که با وجود اینکه هیچ ارتباطی با سازمان حفاظت از محیط‌زیست، پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و در کل هیچ ساختار و سازمان دولتی یا انجمن مردم نهاد دیگر ندارد، اما در عین حال قصد هم ندارد که نسبت به تلاش‌هایی که تاکنون توسط افراد و ارگان‌های مختلف برای یوزها انجام شده، بی‌تفاوت باشد و خود را جدای از همه این‌ها فرض کند بنابراین کمپین از نظرات کارشناسان استفاده خواهد کرد اما به هر شکل مستقل خواهد بود.

اگر شما نیز مایل به کمک و حمایت مالی از کمپین ملی #یوزتاابد هستید، شک نکنید.

شما می‌توانید در همین لحظه با شماره‌گیری #٤٤٤*٧٨٠*  به یک هدف والای ملی نزدیک شوید تا شاید همه ما نظاره‌گر یک #حسرت_ملی نباشیم.